Васикова, Лидия Петровна

Васикова, Лидия Петровна
Шочын	1927 ин 28 майын(1927-05-28)
Шочмо вер	Кырык мары кымдем, Марий Автоном Совет Социализм Республик[d], Россий Совет Федератив Социализм Республик[d], Совет Социализм Республик-влак Ушем[d]
Колен	2012 ин 28 октябрьын(2012-10-28) (85 и)
Колымо вер	Йошкар-Ола, Россий
Страна	Совет Социализм Республик-влак Ушем[d]  Россий
Тыршымаш алан	йылмызе
Чап пӧлек да премий

Лидия Петровна Васикова (28-шы майын 1927-шӹ и) — Пӹнгель Парнингӓштӹ шачын, йӹлмӹзӹ, профессор.

Филологи наукын доктор, профессор Л.П. Васикова 1927-шӹ ин 28 майын шачын. Ӓтя-ӓвӓде шагал кодшы ӹдӹр цилӓ ясым сӹнген, пӹтӓри педучилищӹм, вара Марпединститутын историко-филологический факультетӹм тымень лӓктӹн. Тишток пӓшӓш ассистентеш пырен. 1951-1954-шӹ ивлӓн Эстоништӹ, Тарту университетӹштӹ, аспирантурышты тыменеш. Тенге ӹнянӹн наукын корным такырташ тӹнгӓлеш, тӹнг пӓшӓ вӓржӹ Марпединститут лиэш. Руш йӹлмӹ кафедрашты, анзыкылашы тымдышывлӓм йӓмдӹлӹмӓштӹ доцент шўм вашт йыштылеш. 1984-шӹ и гӹц Мары госуниверситетӹш ванжа. 1985-шӹ ин марын ӹдӹрӓмӓшвлӓ логӹц сек пӹтӓри филологи наукын доктор лиэш. А вес ин тӹдӹлӓн профессор лӹмӹм пуат. Руш дӓ общий языкознанин кафедрамат вуйлатен.

Руш дӓ марын, тенгеок кырык марын йӹлмӹвлӓ, языкознани, лингвистика шотышты тӹдӹ шукым пӓлӹшӹ, мастар шӹмлӹзӹ ылеш.

Тӹдӹн шытыр доно Мары университетӹштӹ руш дӓ кырык мары йӹлмӹ дон литература отделеним, научный лабораторим пачмы, кырык мары йӹлмӹлӓн государственный статусым пумы, лӹмдервлӓм лыкмы. Лидия Петровнан шая семӹнь Н.В. Игнатьев лӹмеш лыдмашвлӓлӓн республиканский кўкшӹцӹм пумы. Ӹшкӹмжӹн тӹнг пӓшӓжӹ гӹц пасна, профессор Л.П. Васикова кого общественный пӓшӓм видӓ. Такеш агыл тӹдӹн ӹлӹмӹ девизшӓт техеньӹ ылеш: “Мам кердметӹм, цилӓ ӹштӹ“.

Лидия Петровна ӹшке паштекшӹ пуры корны доно студентвлӓм, мары йӹлмӹм тымдышывлӓм видӓ, ӹшке халык верц патыр лиӓш тымда.

Л.П. Васиковам финн-угр халыквлӓ лошты яжон пӓлӓт. Тӹдӹн научный пӓшӓвлӓжӹ семӹнь студентвлӓ тыменьӹт, ученыйвлӓ пакыла шӹмлӹмӹ пӓшӓм видӓт.

Профессор Л.П. Васикова - МАССР дон Российїн наукывлӓн заслуженный деятель. Тӹдӹлӓн Эстонин “Маарьямаан Крест” орденӹм пуэнӹт. А Кого Отечественный вырсы жепӹн колхозышты пыт пӓшӹлӹмӹжӹ гишӓн “За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941 - 1945 гг.” медаль доно пӓлемденӹт.

Кӱшӹл школышты тыменьмӓш

1946-1950-шӹ ивлӓ лошты МарКугПедИ-штӹ тыменьӹн. Тидӹ паштек Тарту университетӹн аспирантурышты Пауль Аристе доны тыменьӹн.

Шӹнцӹмаш пӓшӓвлӓжӹ

Мары йӹлмӹвлӓн синтаксисӹштӹм шӹмлен. 1984-шӹ ин Тарту университетӹштӹ ”Сложносочиненные предложения в совремкенном марийском литературном языке в сравнении с другими типами предложений” доктор пӓшӓм сирен дӓ ӹшӹклен. Лидия Петровна Васикова – пӹтӓриш мары ӹдӹрӓмӓш-профессор. Кӹзӹт тӹдӹ МарКугУ-н Кырык мары лабораторижӹм вуйлата дӓ кырык мары филологвлӓм йӓмдӹлӓ.