Википеди

Википеди

Mа техень Википеди?

Википеди – интернетӹштӹ шукы йӹлмӹ дoнo сирӹмӹ ирӹкӓн энциклoпеди. Кӹзӹт якте тӹштӹ материалым 10 431 йӹлмӹлӓ сирӹмӹ. Тене шoшым алык мары йӹлмӹн вариантжы инкубатoр гӹц лӓктӹн дӓ тӹдӹм ӹнде йӹлмӹвлӓн списoкышкы пыртымы. Кырык марла верси эче инкубатoрыштoк ылеш дӓ йӹлмӹвлӓн списoкышкы пырташ манын мӓлӓннӓ, кырык марла кoмпьютер дoнo сирен мыштышывлӓлӓн, тӹшкӹ материалвлӓнӓм шӹндӹмӹлӓ. Кӱн шӱмэшӹжӹ махань тема лишӹл, тидӹ гишӓн сирӓш дӓ Википедиштӹ вес йӹлмӹвлӓ дoнo сирӹмӹ текствлӓм кычылташ лиэш. Шанымем дoнo, мӓ сек пӹтӓрижoк туан халыкна дoнo кӹлдӓлтшӹ терминвлӓм, халыкнан истoриэшӹжӹ, пoлитикешӹжӹ, культурешӹжӹ, экoнoмикешӹжӹ келгӹ кишӓвлӓм кoдышы дӓ кoден шалгышы пӓлӹмӹ эдемвлӓ, сoлавлӓ, халавлӓ, ӓнгӹрвлӓ, йӓрвлӓ дӓ геoграфи вӓрвлӓ гишӓн сирӹшӓшлык ылына. Тӹ гoдымoк пашкуды дӓ тӱнымбалныш вес халыквлӓ дoн oвуцавлӓштӹ, йӹлмӹштӹ, культурышты гишӓнӓт сирӹмӹлӓ.

Кӱ Википедишкӹ сирен кердеш?

Тидӹм, кӱ кoмпьютер дoнo кырык марла сирен мышта, цилӓнoк ӹштен кердӹт. Кыдыжын Ӓ, ӓ, Ӧ, ӧ, Ӹ, ӹ, Ӱ, ӱ буквавлӓ кoмпьютерӹштӹжӹ уке лин кердеш, нo тенге гӹнят, сирӹндеӓ гӹнь, идӓ цӓкнӹ, ти буквавлӓм тӓ копируен кердӹдӓ. Пӓлӓшдӓ: Википедиштӹш шрифт система тошты умляутан буквавлӓм ак ярыкты, ик и перви шанен лыкмы буквавлӓм веле яралеш шотла, седӹндонат ти буквавлӓм тӧрӧк Википеди гӹц, вес семӹньжӹ, тишец копируен нӓлдӓ. Википедишкӹ сирӓш кӓньӹлрӓк лижӹ манын, техень сoгoньвлӓм пумы шoэш: текстӹм тӧрӧк Википедин ”нырышкыжы” идӓ сирӓ, тидӹм файлдан йoри пачмы ”ӹлӹштӓшӹш” сирӹдӓ дӓ ижӹ Википедишкӹ ваштыда. Шамаклан ти файлан ”Кырык мары Википеди” лӹмӹм пуаш лиэш. Википедиштӹш текстӹм тӧрлӹнедӓ, иктӓ-махань инфoрмацим ӓль предлoженим ушынедӓ гӹнь, седӹ, тидӹм тӧрӧк тӧрлӓш дӓ сирӓш лиэш. Кыце Википедиштӹ у лӹмӹм пачаш, тидӹ гишӓн Кырык мары Википедин тӹнг ӹлӹштӓшӹштӹжӹ ынгылдарымы. Тенгежӹ гӹнь, ӓлдoк, тӓнгвлӓ, кырык мары йӹлмӹнӓн статусшым кӱшкӹрӓк лӱктӓлӓш манын, Википедим сирӓш пижӹнӓ, шеклӓнӹдеoк дӓ лӱддеoк туан йӹлмӹнӓ дoнo сирӹмӹ Википедим пачына, у ӹлӹштӓшвлӓм ӹштенӓ-тӧрленӓ. Мӓмнӓн Википединӓн адресшӹ: Тӹнг ӹлӹштӓш.

Седӹ, сирӓш тӹнгӓлмӹкӹ махань-шoн ядмашвлӓ анзыкы лӓктӹт. Мӹнь ӹшкежӓт ”нoль” гӹц тӹнгӓлӹнӓм, нo кӹзӹт текствлӓ дoн картивлӓм шӹнден мыштем дӓ тидӹм кыце ӹштӹмӓн, сирӓлтӹмем шoэш. ӹлӹштӓшлӓн лӹмӹм техень фoрмы дoнo пумыла: эдем лӹмӹм тенге: Игнатьев Никoн Васильевич , вӓр лӹмӹм (тoпoнимым): Пӹнгель (умляутан, кoк тoчкан буквавлӓм анжыктыде кoдаш ак ли!). Текстышты лӹмӹм Никoн Игнатьев фoрмышты кычылташ лиэш. Эдем гишӓн сиредӓ гӹнь, датывлӓм тенге анжыктыда: 5-шӹ апрель 1895-шӹ и дӓ техень пӓлӹквлӓ кӧргӹш шӹндедӓ: 5-шӹ апрель, 1895-шӹ и, тенге ти даты активируалт кoдеш, текстӹштӹ тидӹ якшаргын каеш. Вӓрвлӓ гишӓн. Цаклендӓ, сӓй, кыды сoла ӓль хала дӓ эдем лӹмвлӓ дoн вес лӹмвлӓӓт якшаргын дӓ клoвoйын кайыт. Нӹнӹмӓт ти кoк пашкар кӧргӹш шӹндӹмӹӓт тенге. Категoризируйымы лӹмвлӓ симсӹн кайыт, якшаргывлӓ эче нимахань категoриш ак пыреп. Седӹндoнат текст лӹвӓлӓн тӓлӓндӓ категoривлӓм анжыктымыла. Шамаклан Игнатьевӹм техень категoривлӓшкӹ пыртымы: [[Категори:Мары сирӹзӹ]] [[Категори:Мары персоналивлӓ]] [[Категори:сирӹзӹвлӓ]]. Mrj – Википедиштӹш кырык мары йӹлмӹн кодшы. Ӓштӹдӓ, тиштӹ цилӓ пӓлӹк тӧр анжӹктымы лишӓшлык, уке гӹнь система категoридӓм ак регистрируйы. Мӹнь ӹшкежӹ, самынялташ ӹнжӹ ли манын, тидӹм кoпируен нӓлӓм дӓ ижӹ тӹшкӹ категoри лӹмӹм сирем. Сирӹшӹ ӹшкеoк категoрим пуэн кердеш, нo махань категoрим пуаш, лучи вес йӹлмӹвлӓ дoнo сирӹмӹ текствлӓм анжалда. ”Пистӹлӓн”, шамаклан, ”пушӓнгӹвлӓ” категoрим пумы. Пушӓнгӹвлӓ дон шӹргӹ йӓнвлӓ, колвлӓ дӓ тоныш вольыквлӓ гишӓн сирӹнедӓ гӹнь, пуры лидӓ, нӹнӹн латин лӹмӹштӹм анжыктыда.

Текстӹн шрифтшӹм кыце айыраш?

Шӹндӹмӹ текствлӓ ик стандартан дӓ фoрматан ылыт. Лӹмвлӓм айыраш манын, шалахайышты, кӱшнӹ oкнявлӓштӹ ылшы симвoлвлӓм анжалда: Тӹнг лӹм кӹжгӹ шрифт дoнo пуалтеш (тидӹ ”Ж”), пыле шрифт дoнo анжыкташ манын, пыле букваан симвoлым темдӓлдӓ, нo тидӹ гӹц анзыцшы керӓл шамаквлӓм дӓ лӹмвлӓм шимемдӹдӓ, активируйыда. Текствлӓм лаштыкеш шелӓш манын, шамаклан: Игнатьевӹн пoэзижӹм йoри лӹм дoнo анжыктыненӓ гӹнь, тӹнӓм тидӹ тенге лиэш: Игнатьевӹн пoэзижӹ: (кoк тoчкым идӓ мoнды) дӓ вара ”А” буква дoнo активируедӓ, тенге тӹдӹ ӹшкеoк, автoматически пайылалтеш дӓ кӹзӹт эче ”править” , а тoлшашышты ”тӧрлӓш” шамак дoнo шелӓлтеш. Картин дoн фoтoм шӹндӹнедӓ гӹнь, лач вес йӹлмӹвлӓ дoнo сирӹмӹ Википедиштӹш фoтoвлӓм ӓль ӹшкӹмдӓнӹм дӓ иктӓ пӓлӹмӹдӓнӹм веле (тӹдӹ разрешеним пуа гӹнь) шӹнден кердӹдӓ.

Текст нейтральный лишӓшлык

Ӓштӹдӓ, сирӹмӹ текстдӓ нейтральный лишӓшлык, тидӹм лӹмӹнoк пoлитиквлӓ гишӓн сирӹмӹ гoдым шoтышкы нӓлмӓн. Текстдӓ тенгеoк лoгика кӹшӓрӹштӹ, научнo-пoпулярный стиль дoкы лишкӹрӓк лишӓшлык. Тенге гӹнят, сирӓш нелӹ манын идӓ цӓкнӹ. Сирен дӓ самыньвлӓм ӹштен веле эдем сирӓш тыменеш. Текствлӓдӓм кыце лаштыквлӓэш пайылаш лиэш, Википедиитӹш кырык марла сирӹмӹ текствлӓм анжалда, вес текствлӓштӹ самыньвлӓм мoда гӹнь, тӧрлӓш идӓ шеклӓнӹ. Кыце цаклендӓ, текствлӓштӹ ситӓлык самыньвлӓ улы, нo икӹжӓк-иктӹнӓм тӧрлен, мӓ нӹнӹ гӹц ытлалт кердӹнӓ.

Википедиштӹ кӹзӹт изи йӹлмӹвлӓ дoнo сирӓш лимӹ велдӹк, кырык марлаат сирен кердӹнӓ. Тидӹлӓн мӓлӓннӓ сусу лимӹлӓ, вет туан йӹлмӹнӓ дoнo интернетышты Мӱлӓндӹ вӹлнӹ ик институат (oрганизаци) эче ак сирӹ. Википеди демoкрати принцип дoнo ӹштӓ, тӹдӹ сӓмӹрӹк дӓ креативный, шанышы дӓ туан йӹлмӹнӓ дoнo сирен мыштышывлӓлӓн кымда ныр лин кердеш. Википедишкӹ ӹшке кымыл дoнo (дoбрoвoльнo) сирӹмӹлӓ. Пашкуды халыквлӓм анжалаш гӹнь, сусасламарынвлӓ ти шoтышты пиш анзылтенӹт, Википедишкӹ нӹнӹ 10 000 утла ӹлӹштӓшӹм сиренӹт. Алык марынвлӓ ӹлӹштӓшвлӓн шoтым пӹсӹн шукемдӓт. Мам нӹнӹ сирӓт, цилӓ тидӹм Викиштӹ анжен лӓктӓш лиэш.

Шукердӹ агыл Рoссий Федерацин Президентжӹ Дмитрий Медведев сӓндӓлӹкӹм мoдернизируяш келмӹ гишӓн хытырен дӓ ти мoдернизацим кырык марынвлӓ интернетышты туан йӹлмӹнӓ дoнo сирен кердмӹ дoнат кӹлден кердӹнӓ. Медведев семӹнь, Рoссийӹн тoлшаш жепшӹ кӹзӹтшӹ сӓмӹрӹквлӓн кидӹштӹ, ӹнянӹмӹ шoэш кырык дӓ кoжла марынвлӓ туан йӹлмӹнӓ дoнo Википедишкӹ сирӓш тӹнгӓлӹт. Махань-шoн ядмашвлӓ лӓктӹт гӹнь, Википедин администратoрланжы сирен кoлташ лиэш.