Изиӓнгӹр

Изиӓнгӹр (рушла деревня Колумбаево) ― Когоӓнгӹрӹн (перви Пекоза маналтын) тура вургымла сирӹштӹжӹ вӓрлӓнӓ, кок монгыр гӹцӹнӓт Изиӓнгӹр йоген пырымы вӓрӹштӹ. Усола гӹцӹн 4 уштыш. Солашты Анан карем, Важынӓнгӹр карем, Оринӓн сирем, Эстык нер каремвлӓ, Ониквал вӹдсӹнзӓ улы. Сола лӹм «изи» дӓ «ӓнгӹр» шамаквлӓ гӹц лин дӓ «изи ӓнгӹр сагашы сола» манмым анжыкта.

Истори

Пӹтӓришӹ гӓнӓ сола гишӓн 1795-шӹ ин сирен кодымы ылын. Сола халык первишен мӱлӓндӹ пӓшӓм ӹштен, вольыкым урден, корзинӹм плетен. 1913-шы ин Изиӓнгӹрӹштӹ ик вӹд вӓкш дӓ кок мардеж вӓкш ылыныт. 1921-шӹ ин лыдмы пӧрт пӓшӓлен. 1929-шӹ ин «Красная звезды» колхозым ӹштӹмӹ. Тӹдӹн пӹтӓришӹ вуйлатышывлӓжӹ Никита Васильевич Оников дӓ Михаил Филиппович Микирянов ылыныт. Кого Вырсышты Изиӓнгӹр гӹц 91 эдем кредӓлӹн, нӹнӹ логӹц кудлу кымытынжы коленӹт, коклы кӓндӓкшӹнжӹ токышты пӧртӹлӹнӹт. Тидӹ: рядовойвлӓ Василий Алексеевич Вассанов, Алексей Фёдорович Колумбаев, Зоя Васильевна Синичкина, сержант Николай Сергеевич Яковлев дӓ молат. 1948-шӹ ин солашты радио увертӓрӓш тӹнгӓлӹн, 1952-шы ин телефоным пыртенӹт, 1959-шӹ ин тыл чӱктӓлтӹн, 1962-шы ин пӹтӓришӹ телевизорвлӓ лӓктӹнӹт. Варарак вӹд пычым шыпшмы.

Ӹлӹзӹ шот

1795-шӹ и — 15 кудывичӹ;
1859-шӹ и — 21 кудывичӹ (77 пӱэргӹ, 69 ӹдӹрӓмӓш);
1889-шӹ и — 38 кудывичӹ (102 пӱэргӹ, 94 ӹдӹрӓмӓш);
1897-шӹ и — 49 кудывичӹ (127 пӱэргӹ, 121 ӹдӹрӓмӓш);
1915-шӹ и — 56 кудывичӹ, 288 эдем;
1919-шӹ и — 56 кудывичӹ, 302 эдем;
1925-шӹ и — 300 эдем;
1929-шӹ и — 50 кудывичӹ (123 пӱэргӹ, 164 ӹдӹрӓмӓш);
2001-шӹ и — 45 кудывичӹ, 97 эдем (45 пӱэргӹ, 52 ӹдӹрӓмӓш).