Кого Сӧрмӓнӓнгӹр

Вӓрлӓнӹмӓш, ӹлӹзӹ шот

Кого Сӧрмӓнӓнгӹр Изи Шӹндӹр Ангӹрӹн вургымла велӹштӹжӹ, Пӹзӹкныр сола гӹц 4 уштыш палны вӓрлӓнӓ. Ти кого сола кок сирӓн ылеш, нӹнӹм келгӹ карем дӓ изи ӓнгӹр айыра., седӹндонок «Кого Сӧрмӓнӓнгӹр» сола лӹмжӓт тишецок лӓктӹн: «кого» + «сиремӓн» + «ӓнгӹр». Шукердӹ перви ти каремӹштӹ кугилӓ лин, кышты марынвлӓ кымалтышвлӓм ӹштенӹт.

Историжӹ

Пӹтӓриш гӓнӓ Кого Сӧрмӓнӓнгӹр документышты 1795 ин пӓлемдӓлтеш. Тӹнӓм солашты 27 сурт лин. 2001 и якте сола 59 сурт якте кушкын. Сола XIX-XX курымвлӓштӹ Козьмодемьянск уездын Паратмар, вара Кожваж-Сигачинск, Виловатовражный волостьвлӓштӹжӹ шотлалтын. 1921 и гӹц Кого Сӧрмӓнӓнгӹр Козьмодемьянск кантонын Кузнецово районышкыжы пырен. 1931 и гӹц Кырык мары районын Кузнецовы сельсоветыш пыраш тӹнгӓлӹн.

Экономика

Коллективизаци жепӹн Кого Сӧрмӓнӓнгӹрӹштӹ «Красный пахарь» колхозым чангенӹт. Предсдательжӹ Сидуков Дмитрий Илларионович ылын. Вара сола «Достижение», вара «Дружба», СПК «Кузнецовский» колхозышкы пырен.

Культура

Кого Сӧрмӓнӓнгӹр солашты шукы пӓлӓмӹ, шотеш пиштӹмӹ эдем шачын кушкын: Аверий Алексеевич Яковлев Трудовой Якшар Замя орден доно пӓлемдӓлтӹн (1976 и); Вас Патраш (Василий Михайлович Петухов) – сирӹзӹ, СССР писатель союзын членжӹ; Фер-Сидук (Ферапонт Яковлевич Сидук) – журналист, литератор; Алексей Николаевич Васканов – «Ленинский путь», «Жерӓ», «Йӓмдӹ ли» газетвлӓн редакторжы; Виталий Альбертовия Петухов – журналист, писатель, Куженер районын «Заря» газетын тӹнг редакторжы, сирӹзӹ, «Акӹр шӓмӓн», «Пӹсӹ пикш, тангыла янгеж» романвлӓн, лыдышвлӓн, шайыштмашвлӓн авторжы; изи годшы жепӹм Виктор Дмитриевич Сидук эртӓрен – фронтовик, полковник, Владимирский кугижӓнӹш университетын доцентшы, пенси якте космонавтвлӓм йӓмдӹлӹмӹ центырышты служышы патыр эдем.

Транспорт

Автобус линивлӓ: Цикмӓ – Тӓкӓрӓ, Цикмӓ – Йӹлъял