Марсельеза (мыры)

Марсельеза (франц. La Marseillaise — «марсель ӹдӹр») — Рӧднӓ француз революцин сек пӓлӹмы мырыжы, кыды гӹц пӹтӓрижӹ революционервлӓн гимнӹштӹ, варажы цилӓ сӓндӓлӹкӹн гимнжӹ лин. Лач пӹтӓрижок М. Рейн армин вырсы маршыжы маналтын. Ти маршым 25-шӹ апрельӹн 1792-шы ин вырсы инженер Клод Жосеф Руже де Лиль сирен, лач тӹ кечӹвлӓн манаш лиэш, кынам революциштӹ шолшы Франци Богеми дон Венгрин кугижӓлӓнжӹ вырсым увертарен. Тӹ инок 30-шы июльын ти мыры доно доброволецвлӓ гӹц шалгышы Марсель батальон Парижӹш маршируен пырен.

24-шӹ ноябрьӹн 1793-шы ин Конвент Марсельезым Францин кугижӓнӹш куат??? мырешӹжӹ айыра. Марсельезылан махань-шон режимвлӓ дон и мӱӓк – качакым тырхаш вӓрештӹн. 1848-шӹ и паштек, кынам революцин коэвлӓжӹ Европа кымдык лыпшалт кенӹт, М. ирӹк верц кредӓлшӹвлӓн мырышкы сӓрнӓлтӹн, тӹдӹм Италиштӓт, Венгриштӓт, Польшыштат мыренӹт. 1871-шӹ ин Париж Коммунын рӓдвлӓштӹ кредӓлшӹвл- мыреннӹт. Остатка гӓнӓ ти мырым Вишин режимжӹ (1940 – 1944) годым мыраш цӓрӹмӹ ылын. Ти периодын Маршал, мӓ тиштӹ ылына! мыры Францин куатмырыжы ылын.

Рушла М.-м Пӓшӓзӹ Марсельезым француз йӹлмӹ гӹц сӓрӹмӹ агыл. Тӹдӹм П. Л. Лавров 1875-шӹ ин сирен. Февраль революци годым 1917-шӹ ин ти М.-ым Интернационал сага Руш Империн куатмырыжы семӹнь мырымы.

Кырык марла мырын текстӹм 1924-шӹ ин Москвашты лыкмы ”Когорак тыменьшӹвлӓлӓн лыдашышты” книгӓ гӹц нӓлмӹ. Сарӹзӹвлӓжӹ, векӓт, Эпин дон Григорьев-Эмӓш ылыт.