Сенци Молнар, Альберт
Альберт Сценци Молнар (Szenczi Molnár Albert; 1574-1634) — дон Януш Римай ӹшке жепӓш венгр сӹлнӹшаяшты виктӓрӹшӹ вивлӓ, яжо теоретиквлӓ дӓ лыдыш формывлӓм шукы монгыр гӹц пӓлӹшӹвлӓ ылыныт. Тенге ылын гӹнят, когоньышты лошты кого айыртем ылын. Римай лыдышвлӓжӹм усадьбы кабинетӹштӹ шӹнзен сирен, алберт Сценцим Молнар цилӓ Европым ужшы космополит ылын.
| Сенци Молнар, Альберт | |
|---|---|
 | |
| Шочын | 1574 ин 30 августын[1] |
| Шочмо вер | |
| Колен | 1634 ин 17 январьын[2] (59 и) |
| Колымо вер | |
| Страна | |
| Тыршымаш алан | кусарыше, богослов, переводчик Библии, грамматик |
 Медиафайлы на Викискладе | |
Молнар венгр сӹлнӹшаяшты гуманизм дон реформаци лошты синтезӹм ӹштӹшӹ поэтеш шотлалтеш, кышты шӹнцӹмӓшӹштӹ, теологиштӹ, проза доно сирӹмӹ сӹлнӹшаяшты ма у улы, цилӓ шотыш нӓлмӹ. Молнар туан сӓндӓлӹкшӹ гӹц 16 иӓшӹнок Германишкӹ тыменяш лӓктӹн кен дӓ курымжым тӹштӹ ӹлен, манаш лиэш. Германиштӹ 22 и ӹлен, Европа мычкы сӓрнен дӓ венгр тӓнгвлӓжӹ ядмы паштек туан сӓндӓлӹкӹшкӹжӹ пӧртӹлеш, но шукышты агыл ӹшкӹмжӹм тӹштӹ кӓньӹсӹрӹн шижӓш тӹнгӓлеш: Германиштӹ тӹдӹн ӹлӹмӓшӹжӹ ирӹкӓн атмосферӹштӹ эртен дӓ буржуавлӓ лошты моло шукы пӓлӹмӹжӹ ылын. Лӹмӹнок семняжӹлӓн у вӓрӹштӹ нелӹ ылын. Тидӹ гӹц пасна туроквлӓ кынам шаненӹт, атакуен кедрӹнӹт. Седӹндонат тӹдӹ 1615-шӹ ин мӹнгеш Германишкӹ кеӓ. Тӹштӹ 30 иӓш вырсы тӹнгӓлӓлтеш. Вырсышты ылмыжы гишӓн пӓлӹ агыл. Ма интересныжы, Молнарын перегӓлт кодшы сирмӓшвлӓштӹ ик темӹ тӹкӓлӓлтеш, кыды сирӹзӹвлӓ лоштыш атмосфера гишӓн шайыштеш. Тӹ коллегывлӓжӹ, кыдывлӓ туан сӓндӓлӹк гӹц ӧрдӹжӹштӹ нигыштат ылделыт, ӹлӹмӓш вӹкӹ кымдан анжышы Молнар вӹкӹ мокшым йылатен анженӹт дӓ тидӹжӹ творчествыштыштат тӹгӹрлӓ каеш. Нӹнӹн поэзиштӹ утла консервативне ылеш, тӹштӹ чӹдӹрӓк йонгата шӱлӹш шижӓлтеш. Но тенге гӹнят Молнарын, сӹлнӹашявлӓм пӓлӹшӹ эдемӹн авторитетӹм нӹнӹ валтен кердделыт.
Сценц Молнар сек когонжок венгр кыльтурым Европышты шӓрӹшӹ семӹнь пӓлӹ ылеш. Тӹ жепӹн Европыштыш йӹлмӹзӹвлӓ лошты венгр йӹлмӹ докы интерес понгыжалтын ылын дӓ тенге тӹдӹн кидшӹ лӹвец Дицтионариум латино-Унгарицум ет Унгаро-Латинум (Нӱрнберг, 1604) латин-венгр лӹмдер, тидӹ паштек Ножа грамматица Унгарица (Ханау, 1610) венгр грамматика лӓктӹт. Ти книгӓвлӓ гӹц пасна Сценци Молнар немӹц дӓ латин йӹлмӹ гӹц псалмвлӓм сӓрен дӓ Венгри гишӓн латинлӓ антологивлӓм сирен. Тенге тӹдӹ Германиштӹ пӓлӹмӹ лин.
Поэзи гӹц пасна тӹ жепӹн прозаат виӓнгӹн, тӹдӹн тӹнг темӹвлӓжӹ Европа мычкы каштмы корны сирӹшвлӓ ылыт.
- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #122970713 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.