Сократ

Сокра́т (кугезӹ грек: Σωκράτης, лат.: Sokrates, 469 и Х.ш.я., Афины — 399 и Х.ш.я. тӹшток) — кугезӹ грек философ, кыдым Вадывел Европыштыш философилӓн негӹцӹм пиштӹшеш шотлаш лиэш. Сократ философиштӹ пӧрттӱ дон йӹрвӓш ылшы тӱнымбалым веле агыл шотыш нӓлӹн, тӹдӹ эдемӹмӓм шӹмлӓш дӓ ынгылаш ӱжӹн, тенге эткым ынгылымаш шачын. Философ семӹнь Сократ эдемӹн пӧрттӱ дон кайышыжым яжоэмдӹмӹ верц ылын. Эдемвлӓ гӹц ядыштмаш ти шотышты яжо кӹцкӹвлӓм канден кердеш: эдем гӹц философи дӓ этика ядмаш гишӓн иктӓмам ядат гӹнь, тӹдӹ ядмашеш вӓшештӹмӹжӹ анзыц шаналта дӓ тенге ти ядмаш ӓшешӹжӹ вазеш. Шамаклан, эдем пуры ылмы дӓ пурым ӹштӹмӹ гишӓн пӓлӓ гӹнь, тидӹм тӹдӹ автоматически ӹштӓ. Сократ ӹшке тымдымашвлӓжӹм пумагаэш сирӹде, но диалектикын йӧнвлӓжӹ доно ӹшке шанымашвлӓжӹм ӹшке тыменьшӹвлӓлӓнжӹ пуэн. Тыменьшӹвлӓжӹ логӹц Платон тӹдӹн шанымашвлӓжӹм диалогвлӓш пиштен, кышты Сократын лӹмжӹ ӓшӹндӓрӓлтеш. 399-шӹ ин Х.ш.я. Сократым халан йымывлӓжӹм ваштылеш дӓ критикуя, ӹшкӹлӓнжӹ у йымывлӓм шанен лыктын дӓ самӹрӹквлӓн вуйыштым пыдырата манын, тӹдӹм вуйнаматеш лыктыт дӓ суят. Афины халан ирӹкӓн гражданинжӹ ылынат, тӹдӹм казньыделыт, тӹдӹ ӹшке ӹшкӹмжӹм ядым нӓлӹн, пуштын.

Сократ
Шочын	469 и Х.ш.я.
Шочмо вер	Алопека[d], Антиохис[d], Древние Афины[d] или Афин[d]
Колен	399 ин Х.ш.я. 15 февральын
Колымо вер	Афин[d]
Страна	Древние Афины[d]
Тыршымаш алан	философ, туныктышо, сирӹзӹ, этик
Ача	Софрониск[d]
Ава	Фенорета[d]
Шаблон:Wikidata gender switch	Ксантиппа[d] и Мирто[d]
Йоча-влак	Лампрокл[d] и Менексен[d]
Медиафайлы на Викискладе

Ӹлӹмӓшӹжӹ

Философижӹ

Сократын философин кишӓвлӓжӹ

Сократ философын примержӹ семӹнь

• 
  Сократын вуйжын скульптурыжы, Лувр
• 
• 
• 
  Сократлан ядан бокалым пуат (Даниэль Николя Чудовецки)
• 
  Сократын колымыжы (Жак-Луи Давид, 1787)
• 
  Сократын кӓпшӹ анзӹлнӹ ойхырымаш (В. Камуччини)
• 
  Сократ мустинӓштӹ кечӓ. Аристофанын Пӹлвлӓ гӹц лаштык, 1564)
• 
  Сократ дон Алкибиадес (Эдуард-Генри Аврил)
• 
  Сократ тыменьшӹвлӓжӹ сага (Йоганн Фридрих Грейтер)
• 
  Сократ хытыра
• 
  Айо (Пиетро Теста)
• 
  Сократ Кӹдӓлӓш курымаш инкунабель-картинӹштӹ Liber Chronicarum
• 
  Сократын тымдымашыжым ислам филосовлӓӓт тыменьӹнӹт. Тенге тӹдӹм 1200-шы ивлӓн ик тетрадьышты анжыктымы
• 
  Сократ Рафаэльӹн пӓшӓштӹжӹ

Тенгеок анжы

• Anthon, Charles: A Manual of Greek Literature, 1853.
• Aristoteles: Metafysiikka, I.6 ja XIII.4. Teokset 6. Suomennos Tuija Jatakari, Kati Näätsaari, Petri Pohjanlehto, selitykset Simo Knuuttila. Helsinki: Gaudeamus, 1990.
• Aristoteles: Nikomakhoksen etiikka, VI.13. Teokset 7. Suomennos ja selitykset Simo Knuuttila. Gaudeamus, Helsinki 1989.
• Шаблон:Kirjaviite
• Шаблон:Kirjaviite
• Шаблон:Kirjaviite
• Ksenofon: Muistelmia, Pidot ja Sokrateen puolustuspuhe. Teoksessa Шаблон:Kirjaviite
• Giannantoni, Gabriele: Socratis et Socraticorum Reliquiae. 4 vols, Elenchos 18, Napoli, 1983–1990. Tärkein sokraatikkojen tekstien kokoelma.
• Шаблон:Kirjaviite
• Шаблон:Kirjaviite
• Шаблон:Kirjaviite
• Platon: Apologia, Kriton ja Euthyfron. Teoksessa Шаблон:Kirjaviite
• Platon: Menon. Teoksessa Шаблон:Kirjaviite
• Platon: Faidon ja Theaitetos. Teoksessa Шаблон:Kirjaviite
• Шаблон:Kirjaviite
• Шаблон:Kirjaviite
• Shelley, Percy Bysshe: Epipsychidion teoksessa Posthumous Works, toinen painos, 1839.
• Sihvola, Juha: ”Hellenistinen filosofia: epikurolaisuus, stoalaisuus ja skeptisismi”, teoksessa Шаблон:Kirjaviite
• Шаблон:Kirjaviite

Тидӹмӓт анжал

• Diogenes Laertios: Merkittävien filosofien elämät ja opit:
  • Sokrateen elämäkerta Шаблон:El
• Kuuskoski, Martti-Tapio: Sokrateen viimeinen vitsi. Niin & näin 2/1997.

[[Категори:|С]]