Мары Эл Республик: версивлӓ лоштышы айыртем
Контентӹм карангдымы Контентӹм уштарымы
Тӧрлӓтӹмӓшӹн резюмежӹ уке |
|||
54 корны:
Шалахай сирӹн вадывел лаштыкшым купан {{l|Мары лапвӓр}} нäлеш. Республикин вадывел монгырыштыжы Йылышкы кого йогы {{l|Вӹтлӓ}} йоген пыра. Лапвӓрын ирвел монгырыштыжы Йылын шалахай вел гӹц йоген пырышы äнгырвлä ылыт, нӹны шокшывел тайыл гӹц, {{l|Виче арка}} гӹц йоген эртат: {{l|Изи Какшан}}, Изи Кундыш да Кого Ошла äнгырйалвлä доно, {{l|Кого Какшан}}, Кого Кундыш дӓ {{l|Ӹрде}} äнгырйалвлä доно. Нӹнӹн вӓрланӹмӹ кумдыкышты шукы шӹргӹ дон йӓр.
Республикин ирвел ужашыже {{l|Виче арка}} (кӱкшыт 275 м якте) тураште
Йылын вургымла сирӹштӹжӹ 14 гӹц республикын лач ик районжы, Кырык мары район, вäрлäнä. Тӹдӹ {{l|Йылвел кӱкшы вер|Йылвел кӱкшы вӓрӹн}} йӱдвел тӱрым налеш. Тӹштӹ Юлыш {{l|Шур (эҥер)|Шур}}, Сумка, Йынга, Арйынгы, Шӹндӹр (Шундыр) äнгӹрйалвлä йоген
Йылышты
== Административ шеледӹмаш ==
152 корны:
Халык шот: 716,9 тӹж. эдем ({{l|2005}}, {{l|2002}} ин 725,0 тӱж.). Чак ӹлымаш: 30,9 эдем/км² ({{l|2005}}), хала халык шот: 63,1% ({{l|2005}}).
Йошкар-
{| class="standard"
191 корны:
== Эртӹмгорны ==
Марийшамычым эн ондак VI курымышто лишне гот калыкын эртымгорнызо Иордан Merens семын палемден. Вара X курымышто казар курымсерышче марийшамычым Ц-р-мис семын палемден. Тыге рушвлак нунын дек ончыл (касвел) марийшамычым (мӓрӹ) «меря», шеҥгел (эрвел) марийшамычым (марий) «черемис» лӱмден тӱҥалыныт. Тыгак суасшамыч марийкалыкым «сярмысь» але «чирмеш» лӱмденыт. Тиде жапыште марийвлак пошкудо {{l|Йыл Суас Кугижаныш|Йыл Суас Кугижаныш}} (Волжская Булгария) дене, кудо кызытсе Татарстан олмышто верланен ыле, лишыл кылым кученыт. Тудым 1236 ийыште Бату-онын саркалык кырен шалатен. Тиддеч вара {{l|Шӧртньӧ Урда}} лиймеке марийвлак нунын дене сай кылым кученыт. XIII-XV курым коклаште марийшамыч Шӧртньӧ Урдаш да Озаҥ онлыкыш пуреныт.
| |||