Сӧдергран, Эдит: версивлӓ лоштышы айыртем
Контентӹм карангдымы Контентӹм уштарымы
Amdf (кӓнгӓшӹмӓш | вклад) Тӧрлӓтӹмӓшӹн резюмежӹ уке |
Tsikma (кӓнгӓшӹмӓш | вклад) |
||
33 корны:
- Мӹнь тӹдӹ ылам, кыдым тагачы яратет
Дä курыметым яраташ тӹнгäлäт...
</poem
Эдит Сöдегран
ШӸРГӸШТӸ ПУШÄНГӸ
Шӹргӹштӹ пушäнгӹ кушкын,
Косир дä лаштыра.
Мӹнь ӹшкежäт тидӹм ужынам.
Ӹшкет ылмыжы доно тӹдӹ сотын кайын дä
тӹтӹрä вашт укшвлäжӹ доно кÿшкӹлä кырмен.
Хӹдӹртӹш пушäнгӹм рашкалтен дä йылатен колтен.
Мам ӹштет?
Хӹдӹртӹшвлä хӹдӹртӹлӹт, валгынзышвлä валгынзыт.
Сойток- мӹнь ти пушäнгӹм ӹшке сӹнзäэм доно ужынам
Дä мырывлäэмӹн ӹлӹмешкӹштӹ
Тӹдӹм äштäш тӹнгäлäм.
РЕВАНШ
Лачокат вäл ти кäньӹсӹр кечӹ йӹдеäш
ӹлӹмäшӹн башньыжым урыктен шуэн ам керд?
Мӹнь шӹдӹрвлä гишäн мырынем,
Тенге, кыце кӹзӹт якте эче иктäт ӹштӹде.
Ойхемӹн шагалмыжы гишäн мырынем ыльы-
тенге гӹнят тӹдӹ ӹшкӹлäнжӹ ладнам ӹш мо.
Тӹдӹ мӹнь гӹцем ӹнянӹмäшем роалтен нäльӹ-
дä тенге мырын тыштыжат пäлӹмӹ лин.
ШӸРГӸН СОТЫ ӸДӸРЖӸ
Тидӹ тенгечӹ агыл ыльы ма?-
Шӹргӹн соты ӹдӹржӹ сÿäнӹм ӹш эртäрӹ ма?
Сагажы цилäнäт сусун ӹш аеп ма?
Тӹштӹ кекäт, äнгӹрäт,
Икмахатян ялгорнат дä сусу тӹшкääт ыльы,
Тӹдӹ лÿддӹмӹ дä йÿкшӹ ыльы,
Ти вадны тӹдӹ намыс дон ваштылмын
Пӹсмäнӹштӹмäт пäлӹде дä куку гӹц
Шаршы шишкышым ядын,
Мыры семвлäм шишкен,
Йäрвлä лошты куштен кеш,
Тидӹ паштек цäшдӹмӹвлääт трÿкок ямевӹ
Ти сÿäнӹм айышывлä лошты.
Шӹргӹн соты ӹдӹржӹн ойхым пäлӹмӹжӹ ак шо.
Соты сӹнзääн, соты ÿпäн, тӹштӹ тӹлнӹмäш пеледеш
Дä шÿмвлä икмахатьын дä тыл гань йылат,
Седӹндонат сÿäнӹштӹжӹ шӹргӹ тӹрӹштӹшӹ
Йäктӹвлä вуйыштым комдык ӹштен, шалгевӹ,
Йӹрӹштӹ кожвлä сусун куштевӹ,
Лымегож аярышты мырен шалгыш,
Ош вуй пелдӹшвлä тӹрвӹвлäштӹм мадыктевӹ,
Шӹргӹ эдемвлäн йäнгӹшкӹштӹ нÿшмÿвлäжӹм вилен,
Эдемвлäжӹн сӹнзäвлäштӹштӹ йäрвлä
Тьолге кайыныт, шӹдӹрлä йыленӹт,
Лӹпӹвлä вӹд вӹлнӹ чонгештӹлӹнӹт.
НОКТЮРН
Ош шӹшер гань тӹтӹрäштӹ
Ошмаан дюнывлä шайылны
Йыдпелӹн коэвлäжӹ
Тангыжым пыргедӹт.
Сирӹштӹш кÿэвлä лач онарвлäок
Ойхан тӹтӹрäвлä дон
Ши коэвлäм
Кöргӹштӹштӹ урдат.
Соты тӹлзӹ лӹвäлнӹ
Пуры кäнгӹж йыд
Шӹпӹм колыштмыжы годым
Тӹлнä дä шаныкала.
________
тӹлнäш- мечтать
ЭРОС У МӰЛÄНДӸМ ӸШТÄ
Эрос у мÿлäндӹм ӹштä
Кидӹштӹжӹ Мÿлäндӹ öрäт веле, махань цевер.
Эросын изи эдемвлä вӹкӹ анжылташ жепшӹ уке.
Кыце Кечӹ дон Тӹлзӹ корны мычашкы толыт,
Тидӹм йӹлгӹжшӹ сӹнзäжӹ доно анжа.
Нӹнӹ нелемдӹмӹ ӹдӹрäмäш гань янгыленӹт.
Ма гишäн тӹдӹн хир вуйвимжӹ шана?
Мыры сага шӹдӹрвлääт корнышты доно кыргыжыт.
Эросын вуйжы веле шанаш нигынамат ак цäрнӹ.
Ти сäмӹрӹк онар эдем тамахань сока (слöпöй)
у ямакым тӹнгäлеш.
Тӹдӹ мадеш.
ЛӰДӸШЛÄ ТӸЛНӸМÄШВЛÄ
Тӹлнӹмäшвлäлäн ит ӹнянӹ. Нӹнӹ
шӹкш гань куштылгын шылен кеäт.
Дä тӹнäмок лÿдӹшлä ылыт-
лиäлт кердӹт гӹнь.
Тӹнь ӹшке тӹлнӹмäшвлäэтӹн сӹнзäшкӹштӹ анжалынат?
Нӹнӹ ясы ылыт, нӹнӹм ынгылаш нелӹ
Лач мам шанен шӹнденӹт, тӹдӹлäн веле ӹнянäт.
Тӹлнӹмäшвлäлäн когонжок ит ӹнянӹ. Нӹнӹ
Алталымаш мä дорцынна шӹлшäшлык ылыт.
Но, ордыдвлäэт, нӹнӹ соок сагана коднештӹ.
ШӸЖӸ
Пушäнгӹвлä цäрäвлä кодынытат,
Кÿкшӹ сирӹштӹ шӹнзӹшӹ пöртӹшкет
Пӹлгомлан, южлан дä сотылан
Корным пачыныт- нӹнӹ вӹд вӹлнӹ
Тӹгӹрӹштӹлä кайыт.
Тӹштӹ симсäлгӹ тӹтӹрä лошты
Изи ӹдӹрäш тäгÿлäн пеледӹшвлäм намалеш
А паштекшӹ ладнан кишӹ вӹд вӹлец
Ши цӹреäн кеквлä пӹлгомышкыла
чонгештен кузевӹ.
ЙÄЛ СÄНДÄЛӸКВЛÄ
Шÿмем омыныштыжы йäл сäндäлӹквлäм ужеш,
Дä тӹ мӹндӹр вäрвлäштӹ
Ӹшкет ылшы кок кого кÿм ужам-
тӹдӹ докы мӹньӹн шÿмем тамалын шыпшеш.
Ти картинӹм вес сäндäлӹк гӹц толшы
Шÿмешем рисуен коден.
Кечӹвлä дон йыдвлä эртäт.
Ма ӹлӹмäшӹштӹ лиäлт ак керд, тидӹ гишäн шанем.
Ти ойхы шÿмем кäндäрä.
КОГО САД
Цилäнäт мä пöртдӹмӹ янаварланышы ылына.
Цилäнäт мä ӹзäк-шоляквлä, äкäк-шыжараквлä.
Цäрäн, вӹльдӹр выргемäнвлä мÿлäндӹ мыч ашкедӹнä.
Ма доно мä гӹц лужавуйвлä паянрак ылыт?
Пайда нӹнӹ докы вӹдлä ёга.
Тидӹм шöртньӹ донат вäк висäш нелӹ.
Шонгеммӹнä семӹнь ӹзäк-шоляк ылмынам
Шукырак веле шижӹнä.
Мäлäннä нимат такеш, куштылгын ак тол.
Мä лач нӹнӹлäн веле ӹшке öртнäм пуэнä.
Кого садем ылын ылгецӹ
Мӹнь цилä ӹзäк-шолякым äкäк-шыжаракым
Ӱжäм ыльы дä кÿ манярым кердеш, тӹнäр
Пайдам сагашты нäнгеäт ыльы.
Мäмнäн вет туан сäндäлӹкнä тӹштӹ уке,
Ылын ылгецӹ мä ик халык лин кердӹнä ыльы.
Тӹнäм пöртнä йӹр пичӹмäт пиченä ыльы,
Нимахань вес юквлä мäмнäм ӹнжӹштӹ äптӹртеп манын.
Тидӹ паштек ӹшке тыр садна гӹц
Халыкланна у ӹлӹмäшӹм пуэнä ыльы.
ВАДЫ
Шӹргӹн шайыштмы ойхы ямакшын
Ик шамакшымат колмем ак шо.
Тӹштӹ ӹлӹштäшвлä охлат,
Кож имвлä шÿлештӹлӹт,
Тӹштӹ ӹмӹлкäвлä
Пушäнгӹвлä лошты
Ю#дӹшӹлä кыргыжталыт.
Пӹсӹнрäк корны докы!
Сусун мäмнäм тӹдӹ выча
Дä вӹд лаксаквлä лошты
Пӹсӹн кыргыжын
Сäрнäлт вацшы вады жерäм
Тырын анжа.
МА ИРГОДЫМ?
Ма иргодымжы? Иргодым тӹнь гӹцет паснаок,
Весӹн кидшӹ, шÿмӹштӹш ойхы веле тӹдок.
Но мӹнь кен колтем, ышанрак лиäш манын.
Вара мӹнгеш сӹнзäшкет толам
Вес пӹлгом гӹц, у ӹнянӹмäш доно,
Тӹ анжалтыш донок, лач вес шӹдӹр гӹц веле,
Выргемем тошты гӹнят, цацымашем у лиэш,
Улы шӹдем доно, улы ӹнянӹмäшем доно толам,
Тӹньӹн охыремшӹ шÿметӹн кöргӹжӹ гӹц,
Ӹшке донем цат кредäлäш,
Мам пуйырен, тӹдӹ ваштареш лиäш.
Тидӹ паштек йӹрäлтем дä парсын шӹртем
Парняэшем ялштен шӹндем, а тӹньӹн
Пуйырымашетӹн мындыражым
Парсын шавыремӹн пӹрӹнзӹк лоэш шӹлтен пиштем.
ШÖРТНЬӸ ДОН КӰВЛÄМ ИДÄ ПОГЫ
Малын, тäлäндä, эдемвлä шöртньӹ дон кÿвлä?
Тек шÿмвлäдä тӹлнäт дä ломыж гань йылат!
Когоэшнӹшӹ анжалтышан сусксывлäн анжалтышвлäштӹ гӹц
Шергäкäн рубинвлäм лыктын шудо!
Пындаш якте йÿдок
Ӱштӹ вӹдӹм адын вӹдсӹнзäжӹ гӹц!
Лач шöртньӹ дон шергäкäн кÿвлä дон
Керäл агыл тьыли-ёливлäм веле идä погы-
Нӹнӹ лач кӹчӹзӹвлäлäн веле ярал ылыт.
Эдемвлä, пуэмäдä тетявлäлäндä
Техень вим, кыды ӹшкӹмӹм шотеш пиштäш тымда
Дä пӹлгомын капкажы вашт лäктäш палша.
СÄНДÄЛӸК, КЫДЫ УКЕ
Тӹ сäндäлӹкӹм, кыды уке ылеш, ойхырем.
Ма кӹзӹт улы- тидӹ тервен шÿмем нерат.
А соты тӹлзӹн ши йӹнгӹлжӹ
Мӹлäнем тӹ сäндäлӹк гишäн мыра, кыды уке.
Тӹштӹ тӹлнӹмäшвлäнä ӹлӹмäшкӹ пырат.
Тӹштӹ цепвлääт моло уке. Тӹштӹ соты тӹлзӹ
Йылышы шӹргӹмынывлäм сотемдäрä.
Ӹшке ӹлӹмäшем ӹнянӹдӹмäштӹ ӹленäм.
Но кыце тӹ сäндäлӹкӹм мон кердӹнäм,
Кыды уке ылеш, ӹшкежäт ам пäлӹ.
Тӹ сäндäлӹкӹштӹ йӹлгӹжшӹ корона вуян
йäратымем ӹлäлтä.
- йäратымем!- мӹнь саслем.
Йыд юкымат ак лык.
- Кышты яратымем?- угӹц мӹнь ядам.
Кÿшкӹ, пӹлгомышкыла юкем куза
Дä тӹшäкен, пындашдымы симсеш
Юкем курымеш ямеш…
Лач орлыкым ужшы
Эдмвлäн тетяштӹ веле пӹлгомын симсӹжӹ
Гӹцäт кÿшнӹрäк ылеш, тӹдӹ кидшӹм виктäлтä
Дä шÿмжӹ доно колеш:
- Мӹнь тӹдӹ ылам, кыдым тагачы яратет
Дä курыметӹм яраташ тӹнгäлäт…
>
| |||