Эстон мары сӹлнӹшая кӹлвлӓ: версивлӓ лошты айыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Amdf (кӓнгӓшӹмӓш | вклад)
Amdf (кӓнгӓшӹмӓш | вклад)
cyrillic ӓ, ӱ, ӧ
1 корны:
[[ImageFile: A. H. Tamsaare.jpg|thumb|right|200px|Антон Хансен-Таммсаарен портретшӹ.]]
 
'''Эстон мары сӹлнӹшая кӹлвлäкӹлвлӓ'''
 
Эстон мары сӹлнӹшая контактвлäконтактвлӓ
 
Кок халык лоштыш культура кӹлвлäмкӹлвлӓм виäнгдӹмäштӹвиӓнгдӹмӓштӹ литература пиш кого рольым мадеш. Кок литература лоштыш кӹлвлäкӹлвлӓ сäрӹмӹсӓрӹмӹ пäшäвлäпӓшӓвлӓ гач ӹштäлтӹтӹштӓлтӹт дäдӓ чангалтыт. Нӹнӹ вуйта кок халык лоштыш культура кӹвервлäкӹвервлӓ ылыт. Кыце эстон сӹлнӹшая марла йӹлмӹвлäшкӹйӹлмӹвлӓшкӹ сäрӹмӹсӓрӹмӹ, тӹдӹм пӹтäрипӹтӓри анжалына. МарынвлäМарынвлӓ дон эстонвлäэстонвлӓ лошты пӹтäртӹшпӹтӓртӹш 15 и жепӹштӹ кӹлвлäкӹлвлӓ пиш интенсивный дäдӓ цаткыды ылыт, но ӹжäлӹжӓл, тидӹ гишäнгишӓн анзыцрак жеп гишäнгишӓн келесäшкелесӓш ак ли. ВäкВӓк тӹнäмäттӹнӓмӓт, кынам [[Мары Эл]] дон [[Эстони]] политикӹштӹш ик системӹштӹ ылыныт, кӹлвлäмкӹлвлӓм фрагментарныеш веле шотлаш лиэш.
Эстон мары сӹлнӹшая контактвлä
 
Тиштӹ ӹшке äмäлжӹмäтӓмӓлжӹмӓт моаш лиэш: соцреализм йöн доно дäдӓ лач ти принципвлäмпринципвлӓм веле шотеш пиштӹшӹ мары литературылан, модернизм йöн доно сирӹшӹ эстон литература "мӹндӹр ылын" дäдӓ реализм йöн доно сирӹшӹ эстон авторвлäнавторвлӓн пäшäвлäштäтпӓшӓвлӓштӓт пäлӹдӹмешпӓлӹдӹмеш кодыныт. Тидӹ ик вир. Вес вирӹм [[1930]]-шы ивлäнивлӓн эртäрӹмӹэртӓрӹмӹ репрессивлäрепрессивлӓ доно кӹлдäшкӹлдӓш лиэш: тӹнäмтӹнӓм сек активный дäдӓ кӹцкӹвлäмкӹцкӹвлӓм кандышы сирӹзӹвлäсирӹзӹвлӓ дон поэтвлäмпоэтвлӓм ликвидируйымы. Ма интересножы, 1920-30-шы ивлäнивлӓн мары литературышты сäрӹмäшсӓрӹмӓш пäшäпӓшӓ пиш активно кен. Тидӹ паштек литературышты вакуум кодын дäдӓ пиш ӹжäлӹжӓл, сäрӹмäшсӓрӹмӓш пäшääтпӓшӓӓт, кӹрӹлтӹн, манаш лиэш.
Кок халык лоштыш культура кӹлвлäм виäнгдӹмäштӹ литература пиш кого рольым мадеш. Кок литература лоштыш кӹлвлä сäрӹмӹ пäшäвлä гач ӹштäлтӹт дä чангалтыт. Нӹнӹ вуйта кок халык лоштыш культура кӹвервлä ылыт. Кыце эстон сӹлнӹшая марла йӹлмӹвлäшкӹ сäрӹмӹ, тӹдӹм пӹтäри анжалына. Марынвлä дон эстонвлä лошты пӹтäртӹш 15 и жепӹштӹ кӹлвлä пиш интенсивный дä цаткыды ылыт, но ӹжäл, тидӹ гишäн анзыцрак жеп гишäн келесäш ак ли. Вäк тӹнäмäт, кынам [[Мары Эл]] дон [[Эстони]] политикӹштӹш ик системӹштӹ ылыныт, кӹлвлäм фрагментарныеш веле шотлаш лиэш.
 
Мары сäрӹзӹвлäсӓрӹзӹвлӓ эстон литература докы 1960-шы ивлäнивлӓн анжалтышыштым шуат. Эстоништӹ, аспирантурышты тыменьшӹ, кӹзӹт профессор [[Иван Григорьевич Иванов]] эстон йӹлмӹ гӹц сäрӹшӹвлäсӓрӹшӹвлӓ логӹц пӹтäришӹпӹтӓришӹ ылеш. [[1960]]-ы ивлäнокивлӓнок [[Геннадий Матюковский]] [[Элен Нийт]]ӹн "Пӹзӹлмӹ" лыдышыжым кырык марлангда, кыдым [["Ончыко"]] журналеш пецäтлӹмӹпецӓтлӹмӹ. Тидӹ паштек [[1970]]-[[1980]]-шы ивлäнивлӓн сäрӹмӹсӓрӹмӹ пäшäвлäмпӓшӓвлӓм шукыжымок ат уж.
Тиштӹ ӹшке äмäлжӹмäт моаш лиэш: соцреализм йöн доно дä лач ти принципвлäм веле шотеш пиштӹшӹ мары литературылан, модернизм йöн доно сирӹшӹ эстон литература "мӹндӹр ылын" дä реализм йöн доно сирӹшӹ эстон авторвлäн пäшäвлäштäт пäлӹдӹмеш кодыныт. Тидӹ ик вир. Вес вирӹм [[1930]]-шы ивлäн эртäрӹмӹ репрессивлä доно кӹлдäш лиэш: тӹнäм сек активный дä кӹцкӹвлäм кандышы сирӹзӹвлä дон поэтвлäм ликвидируйымы. Ма интересножы, 1920-30-шы ивлäн мары литературышты сäрӹмäш пäшä пиш активно кен. Тидӹ паштек литературышты вакуум кодын дä пиш ӹжäл, сäрӹмäш пäшääт, кӹрӹлтӹн, манаш лиэш.
 
[[1990]]-шӹ ивлäнивлӓн сäрӹмäшсӓрӹмӓш пäшäпӓшӓ когогорнышкы лäктӹнлӓктӹн, тӹнäмтӹнӓм кыце авторвлäнавторвлӓн шот кушкын дäдӓ жанрвлääтжанрвлӓӓт кымдаэмӹнӹт. Ти ивлäнивлӓн кыце кырык марла, тенгеок алык марлаат сäрӹмӹсӓрӹмӹ. СäрӹмӹСӓрӹмӹ пäшäмпӓшӓм ӹштäшӹштӓш манын [[1980]]-90-шы ивлäнивлӓн [["Саман"]] журнал кого импульсым пуэн, шукым сäрӹшӹвлäсӓрӹшӹвлӓ логӹц [[Владимир Козлов]]ын лӹмжӹм пäлдӹртӹмӹлäпӓлдӹртӹмӹлӓ. 1990-шы ивлäнивлӓн кырык марлангдымы пäшäвлäмпӓшӓвлӓм [["У сем"]] журналышты лыдаш лиэш.
Мары сäрӹзӹвлä эстон литература докы 1960-шы ивлäн анжалтышыштым шуат. Эстоништӹ, аспирантурышты тыменьшӹ, кӹзӹт профессор [[Иван Григорьевич Иванов]] эстон йӹлмӹ гӹц сäрӹшӹвлä логӹц пӹтäришӹ ылеш. [[1960]]-ы ивлäнок [[Геннадий Матюковский]] [[Элен Нийт]]ӹн "Пӹзӹлмӹ" лыдышыжым кырык марлангда, кыдым [["Ончыко"]] журналеш пецäтлӹмӹ. Тидӹ паштек [[1970]]-[[1980]]-шы ивлäн сäрӹмӹ пäшäвлäм шукыжымок ат уж.
 
СäрӹмӹСӓрӹмӹ пäшäвлäмпӓшӓвлӓм анзыкы виäнгдӹмäштӹвиӓнгдӹмӓштӹ кого рольым [["ЦикмäЦикмӓ"]] журнал мадын, тӹдӹн пӹтäришпӹтӓриш номержӹ [[1995]]-шӹ ин лäктӹнлӓктӹн. Ти журнал мары культурын феноменжӹ, кыды ӹшке йӹржӹ махань-шон хытырымашвлäмхытырымашвлӓм тäрвäтентӓрвӓтен. КыдывлäжӹКыдывлӓжӹ ти журналым вырсат, ылмыжым ак реагируеп, а весӹвлäжӹвесӹвлӓжӹ, анешлäанешлӓ тӹдӹ вӹкӹ симпати доно анжат дäдӓ мары культурышкы тӹдӹ у, йонгата шьлӹшӹм канден, маныт. Мам ит попы, тене журналын 10 иäшиӓш юбилейжӹ дäдӓ тенеш номержӹ шӹжӹм лäкшäшлыклӓкшӓшлык.
[[1990]]-шӹ ивлäн сäрӹмäш пäшä когогорнышкы лäктӹн, тӹнäм кыце авторвлäн шот кушкын дä жанрвлääт кымдаэмӹнӹт. Ти ивлäн кыце кырык марла, тенгеок алык марлаат сäрӹмӹ. Сäрӹмӹ пäшäм ӹштäш манын [[1980]]-90-шы ивлäн [["Саман"]] журнал кого импульсым пуэн, шукым сäрӹшӹвлä логӹц [[Владимир Козлов]]ын лӹмжӹм пäлдӹртӹмӹлä. 1990-шы ивлäн кырык марлангдымы пäшäвлäм [["У сем"]] журналышты лыдаш лиэш.
 
"ЦикмäЦикмӓ" журнал эстон авторвлäлäнавторвлӓлӓн пӹтäришпӹтӓриш номержӹ гӹцок кымда вäрӹмвӓрӹм пуэн. Тенге марла лыдшывлäлыдшывлӓ [[Яан Каплински]]н, [[Пауль-Ээрик Руммо]]н, [[Ане Калепп]]ӹн, [[Валериа РääнникРӓӓнник]]ӹн дäдӓ [[Вийви Луйк]]ын "Тыр жепӹн шӹмшӹ шошымжы" романжы доно пäлӹмӹпӓлӹмӹ линӹт. Ти роман пӹтäришпӹтӓриш марлангдымы роман ылеш. Тидӹ гӹц пасна 1999-шӹ ин эчеäтэчеӓт ик у историштӹш факт лиäлтӹнлиӓлтӹн - Эстоништӹ пӹтäришпӹтӓриш гäнäгӓнӓ историштӹ марла книгäкнигӓ лäктӹнлӓктӹн, тидӹ - [[Эндель Нирк]]ӹн [["Эстон сӹлнӹшая"]]-жы. КÿКӱ пäлӹнежӹпӓлӹнежӹ, тиштӹ [[1999]]-шы и якте марлашкы дäдӓ анешлäанешлӓ, эстонышкы сäрӹмӹсӓрӹмӹ пäшäвлäнпӓшӓвлӓн лӹмӹштӹм пумы.
Сäрӹмӹ пäшäвлäм анзыкы виäнгдӹмäштӹ кого рольым [["Цикмä"]] журнал мадын, тӹдӹн пӹтäриш номержӹ [[1995]]-шӹ ин лäктӹн. Ти журнал мары культурын феноменжӹ, кыды ӹшке йӹржӹ махань-шон хытырымашвлäм тäрвäтен. Кыдывлäжӹ ти журналым вырсат, ылмыжым ак реагируеп, а весӹвлäжӹ, анешлä тӹдӹ вӹкӹ симпати доно анжат дä мары культурышкы тӹдӹ у, йонгата шьлӹшӹм канден, маныт. Мам ит попы, тене журналын 10 иäш юбилейжӹ дä тенеш номержӹ шӹжӹм лäкшäшлык.
 
[[2000]]-шы ивлäнивлӓн кок сӹлнӹшая лоштыш кӹлвлäкӹлвлӓ кого ашкылым анзыкы ӹштенӹт манына гӹнь, ана самынялт. Ти ивлäнивлӓн мам сäрӹмӹсӓрӹмӹ? Марла эстон авторвлäнавторвлӓн пäшäвлäштӹмпӓшӓвлӓштӹм [["Марий Эл"]] газет, [["Кугарня" ]]дäдӓ [["ЖерäЖерӓ"]] газетвлäштӹгазетвлӓштӹ, "Ончыкошты", "У семӹштӹ" пецäтлӹмӹпецӓтлӹмӹ. Ма яжожы, эстон литературым сäрӹмӹсӓрӹмӹ нырышты ӹнде у лӹмвлääтлӹмвлӓӓт кайыт, иктӹжӹ нӹнӹ логӹц, [[Тарту университет]]ӹн философи факультетшӹм тымень пӹтäрӹшӹпӹтӓрӹшӹ [[Юлия Куприна]], кыды [[2004]]-ӹ ин Элен Нийтӹн [["Изи ӹдӹр Пилли-Ри"]] ([["Сарта"]] книгäкнигӓ лыкмаш, 2004) тетя книгäмкнигӓм кырык марлангден. Ти пäшääтпӓшӓӓт эстон дäдӓ мары культура кӹлвлäмкӹлвлӓм виäнгдӹмäштӹвиӓнгдӹмӓштӹ историэш кодеш- тидӹ пӹтäришпӹтӓриш эстон книгäкнигӓ, кыдым марлангдымы дäдӓ книгäкнигӓ семӹнь лыкмы. Тау Юлия, пäшäэтпӓшӓэт ашныжы дäдӓ виэт ситӹжӹ! Тӹньӹм анжен, весӹвлääтвесӹвлӓӓт сäрӹмӹсӓрӹмӹ пäшäшкӹпӓшӓшкӹ пижӹштӹ. "Изи ӹдӹр Пилли Ри" книгäнкнигӓн презентацижӹ [[Эстон-Мары Ушем]]ӹн луатвӹциäшлуатвӹциӓш юбилей кечӹн эртäрäлтешэртӓрӓлтеш. КнигäмКнигӓм [[Эстон Культура Капитал]] (Eesti Klultuurikapital) фонд дон [[Суоми]]штӹш [[М. А. Кастрен Ушем]] (M.A. Castrénin Seura) лыкташ палшенӹт. НӹнӹлäнäтНӹнӹлӓнӓт тау.
"Цикмä" журнал эстон авторвлäлäн пӹтäриш номержӹ гӹцок кымда вäрӹм пуэн. Тенге марла лыдшывлä [[Яан Каплински]]н, [[Пауль-Ээрик Руммо]]н, [[Ане Калепп]]ӹн, [[Валериа Рääнник]]ӹн дä [[Вийви Луйк]]ын "Тыр жепӹн шӹмшӹ шошымжы" романжы доно пäлӹмӹ линӹт. Ти роман пӹтäриш марлангдымы роман ылеш. Тидӹ гӹц пасна 1999-шӹ ин эчеäт ик у историштӹш факт лиäлтӹн - Эстоништӹ пӹтäриш гäнä историштӹ марла книгä лäктӹн, тидӹ - [[Эндель Нирк]]ӹн [["Эстон сӹлнӹшая"]]-жы. Кÿ пäлӹнежӹ, тиштӹ [[1999]]-шы и якте марлашкы дä анешлä, эстонышкы сäрӹмӹ пäшäвлäн лӹмӹштӹм пумы.
 
[[2005]]-шӹ ин марла эче ик книгäкнигӓ лäкшäшлыклӓкшӓшлык, тидӹ - [[Антон Хансен-Таммсааре]]н (Anton Hansen-Tammsaare, [[1878]]-[[1940]]) миниатюрывлäминиатюрывлӓ, новеллывлäновеллывлӓ, [["ШонгывлäШонгывлӓ дон ӹрвезӹвлäӹрвезӹвлӓ"]] кӹтӹк роман дäдӓ [["Юдит"]] дон [["КугижäКугижӓ кӹлмäкӹлмӓ"]] драмывлäдрамывлӓ. Кыце ужына, эстон дäдӓ мары литература кӹлвлäкӹлвлӓ ӹнде яжо кӹцкӹвлäмкӹцкӹвлӓм кандат дäдӓ ти садышты цеверрäкцеверрӓк пеледӹшвлäпеледӹшвлӓ пеледӹштӹ дäдӓ кӹцкӹвлäкӹцкӹвлӓ кушкышты манын, тӹштӹш йӹштӹлшӹ дäдӓ пäшäмпӓшӓм ӹштӹшӹвлäжӹӹштӹшӹвлӓжӹ веле шукемӹштӹ.
[[2000]]-шы ивлäн кок сӹлнӹшая лоштыш кӹлвлä кого ашкылым анзыкы ӹштенӹт манына гӹнь, ана самынялт. Ти ивлäн мам сäрӹмӹ? Марла эстон авторвлäн пäшäвлäштӹм [["Марий Эл"]] газет, [["Кугарня" ]]дä [["Жерä"]] газетвлäштӹ, "Ончыкошты", "У семӹштӹ" пецäтлӹмӹ. Ма яжожы, эстон литературым сäрӹмӹ нырышты ӹнде у лӹмвлääт кайыт, иктӹжӹ нӹнӹ логӹц, [[Тарту университет]]ӹн философи факультетшӹм тымень пӹтäрӹшӹ [[Юлия Куприна]], кыды [[2004]]-ӹ ин Элен Нийтӹн [["Изи ӹдӹр Пилли-Ри"]] ([["Сарта"]] книгä лыкмаш, 2004) тетя книгäм кырык марлангден. Ти пäшääт эстон дä мары культура кӹлвлäм виäнгдӹмäштӹ историэш кодеш- тидӹ пӹтäриш эстон книгä, кыдым марлангдымы дä книгä семӹнь лыкмы. Тау Юлия, пäшäэт ашныжы дä виэт ситӹжӹ! Тӹньӹм анжен, весӹвлääт сäрӹмӹ пäшäшкӹ пижӹштӹ. "Изи ӹдӹр Пилли Ри" книгäн презентацижӹ [[Эстон-Мары Ушем]]ӹн луатвӹциäш юбилей кечӹн эртäрäлтеш. Книгäм [[Эстон Культура Капитал]] (Eesti Klultuurikapital) фонд дон [[Суоми]]штӹш [[М. А. Кастрен Ушем]] (M.A. Castrénin Seura) лыкташ палшенӹт. Нӹнӹлäнäт тау.
 
ЭстонвлäмЭстонвлӓм анжалаш гӹнь, нӹнӹ XIX-шӹ курымынок марынвлäмарынвлӓ докы интересӹм лыктыныт. [[Йохан Вейдеманнын]] [[1866]]-шы ин [[Лондон]]ышты кырык марла латиница доно сирӹмӹ [[Матфей гӹц Евангели]]м нигыцеäтнигыцеӓт пäлдӹртӹдепӓлдӹртӹде кодаш ак ли. Весин ти книгäнкнигӓн лäкмӹжӹлӓкмӹжӹ годшен 140 и шоэш дäдӓ ти лӹм доно, шанем, Эстон-Мары Ушем мары сäрӹзӹвлäлäнсӓрӹзӹвлӓлӓн Эстоништӹ семинарым организуен кердеш. Вара вес лӹм, кыды литература доно кӹлдäлтӹнкӹлдӓлтӹн, тидӹ [[Азан университет]]ӹн профессоржы [[Михкель Веске]], кыды [[1880]]-шы ивлäнивлӓн кырык мары йӹлмӹлäнйӹлмӹлӓн "ӹ" буквам шанен лыктын.
[[2005]]-шӹ ин марла эче ик книгä лäкшäшлык, тидӹ - [[Антон Хансен-Таммсааре]]н (Anton Hansen-Tammsaare, [[1878]]-[[1940]]) миниатюрывлä, новеллывлä, [["Шонгывлä дон ӹрвезӹвлä"]] кӹтӹк роман дä [["Юдит"]] дон [["Кугижä кӹлмä"]] драмывлä. Кыце ужына, эстон дä мары литература кӹлвлä ӹнде яжо кӹцкӹвлäм кандат дä ти садышты цеверрäк пеледӹшвлä пеледӹштӹ дä кӹцкӹвлä кушкышты манын, тӹштӹш йӹштӹлшӹ дä пäшäм ӹштӹшӹвлäжӹ веле шукемӹштӹ.
 
Лач мары сӹлнӹшая доно кӹлдäлтшӹкӹлдӓлтшӹ пäшäвлäмпӓшӓвлӓм эстонвлäэстонвлӓ 1930-шы ивлäнивлӓн сирäшсирӓш тӹнгäлӹнӹттӹнгӓлӹнӹт. Тарту университетӹн эстон литература кафедрӹн профессоржы [[Юлиус МäгиМӓги]] мары литературым шӹмлен дäдӓ совет арми Эстоним оккупируйымы паштек, [[Швеци]]штӹ эмиграциштӹ ылмыжы годым мары литература гишäнгишӓн шӹмлӹмäшшӹмлӹмӓш пäшäвлäмпӓшӓвлӓм сирен. ПӹтäришПӹтӓриш сäрӹмäшсӓрӹмӓш пäшäвлäпӓшӓвлӓ [[1950]]-шӹ ивлäнивлӓн пецäтлäлтӹнӹтпецӓтлӓлтӹнӹт. Совет жепӹн марла йӹлмӹ гӹц сäрӹмӹсӓрӹмӹ сек кого пäшäвлäпӓшӓвлӓ лошкы [[Ким Васин]]ӹн "Онарын мÿлäндӹштӹмӱлӓндӹштӹ" (Onari maal) лӹмäнлӹмӓн книгäкнигӓ пыра, кыдым Матти Пийримаа сäренсӓрен.
Эстонвлäм анжалаш гӹнь, нӹнӹ XIX-шӹ курымынок марынвлä докы интересӹм лыктыныт. [[Йохан Вейдеманнын]] [[1866]]-шы ин [[Лондон]]ышты кырык марла латиница доно сирӹмӹ [[Матфей гӹц Евангели]]м нигыцеäт пäлдӹртӹде кодаш ак ли. Весин ти книгäн лäкмӹжӹ годшен 140 и шоэш дä ти лӹм доно, шанем, Эстон-Мары Ушем мары сäрӹзӹвлäлäн Эстоништӹ семинарым организуен кердеш. Вара вес лӹм, кыды литература доно кӹлдäлтӹн, тидӹ [[Азан университет]]ӹн профессоржы [[Михкель Веске]], кыды [[1880]]-шы ивлäн кырык мары йӹлмӹлäн "ӹ" буквам шанен лыктын.
 
Мары литературым сäрӹзӹсӓрӹзӹ [[Тию Кокла]] сек шукым сäренсӓрен. 1990-шы ивлäнивлӓн эстон йӹлмӹшкӹ сäрӹмӹсӓрӹмӹ пäшäпӓшӓ ӹлӹж кен, тидӹм [[Арво Валтон]] доно сäрӹмӹсӓрӹмӹ нӹл поэтессӹн лыдыш книгäжäткнигӓжӓт анжыкта. Лыдыш книгäнкнигӓн лӹмжӹ "Neli marilannat" маналтеш дäдӓ тӹшкӹ [[Альбертина Иванова]]н,[[Светлана Есаулова]]н, [[Валентина Изилянова]]н дäдӓ [[Надежда Никитина]]н лыдышвлäштӹлыдышвлӓштӹ пыренӹт.
Лач мары сӹлнӹшая доно кӹлдäлтшӹ пäшäвлäм эстонвлä 1930-шы ивлäн сирäш тӹнгäлӹнӹт. Тарту университетӹн эстон литература кафедрӹн профессоржы [[Юлиус Мäги]] мары литературым шӹмлен дä совет арми Эстоним оккупируйымы паштек, [[Швеци]]штӹ эмиграциштӹ ылмыжы годым мары литература гишäн шӹмлӹмäш пäшäвлäм сирен. Пӹтäриш сäрӹмäш пäшäвлä [[1950]]-шӹ ивлäн пецäтлäлтӹнӹт. Совет жепӹн марла йӹлмӹ гӹц сäрӹмӹ сек кого пäшäвлä лошкы [[Ким Васин]]ӹн "Онарын мÿлäндӹштӹ" (Onari maal) лӹмäн книгä пыра, кыдым Матти Пийримаа сäрен.
 
Ы#нянӹмӹ шоэш, толшашышты эстон сӹлнӹшая докы сäмӹрӹксӓмӹрӹк мары поэтвлäпоэтвлӓ дäдӓ сирӹзӹвлäсирӹзӹвлӓ интересӹм лыктыт дäдӓ сäрäшäтсӓрӓшӓт ак лÿдеплӱдеп лиэш. Вес йӹлмӹвлäшкӹйӹлмӹвлӓшкӹ сäрӹшӹвлäлäнсӓрӹшӹвлӓлӓн Эстоништӹ махань-шон палшыкым, грантвлäгрантвлӓ дон стипендивлäмстипендивлӓм пуат, семинарвлäсеминарвлӓ дон курсвлäмкурсвлӓм эртäрäтэртӓрӓт. Иктӹ пäлӹпӓлӹ, ти пäшäмпӓшӓм ӹштäшӹштӓш манын, иктäтиктӓт мäмӓ докына ядын ак тол, мäмнäнмӓмнӓн мары авторвлäавторвлӓ ӹшке инициативӹм лыкшашлык ылыт дäдӓ ти шотышты ядмашвлäдäядмашвлӓдӓ моло лит гӹнь, Эстон-Мары Ушемӹшкӹ äльӓль [[Фенно-Угри]]шкӹ, äльӓль "ЦикмäЦикмӓ" журналышкы сирен колтен кердӹдäкердӹдӓ. Кишӹ кÿкӱ лӹвäкӹлӹвӓкӹ вӹд ак йогы манын, халык попа, тидӹжӹ гӹнь лачокат тенге - ӹшке ана тäрвäнӹлтӓрвӓнӹл гӹнь, тӹнäмтӹнӓм культурыштат шукы пäшäпӓшӓ ӹштӹдеок кодеш.
Мары литературым сäрӹзӹ [[Тию Кокла]] сек шукым сäрен. 1990-шы ивлäн эстон йӹлмӹшкӹ сäрӹмӹ пäшä ӹлӹж кен, тидӹм [[Арво Валтон]] доно сäрӹмӹ нӹл поэтессӹн лыдыш книгäжäт анжыкта. Лыдыш книгäн лӹмжӹ "Neli marilannat" маналтеш дä тӹшкӹ [[Альбертина Иванова]]н,[[Светлана Есаулова]]н, [[Валентина Изилянова]]н дä [[Надежда Никитина]]н лыдышвлäштӹ пыренӹт.
 
Ы#нянӹмӹ шоэш, толшашышты эстон сӹлнӹшая докы сäмӹрӹк мары поэтвлä дä сирӹзӹвлä интересӹм лыктыт дä сäрäшäт ак лÿдеп лиэш. Вес йӹлмӹвлäшкӹ сäрӹшӹвлäлäн Эстоништӹ махань-шон палшыкым, грантвлä дон стипендивлäм пуат, семинарвлä дон курсвлäм эртäрäт. Иктӹ пäлӹ, ти пäшäм ӹштäш манын, иктäт мä докына ядын ак тол, мäмнäн мары авторвлä ӹшке инициативӹм лыкшашлык ылыт дä ти шотышты ядмашвлäдä моло лит гӹнь, Эстон-Мары Ушемӹшкӹ äль [[Фенно-Угри]]шкӹ, äль "Цикмä" журналышкы сирен колтен кердӹдä. Кишӹ кÿ лӹвäкӹ вӹд ак йогы манын, халык попа, тидӹжӹ гӹнь лачокат тенге - ӹшке ана тäрвäнӹл гӹнь, тӹнäм культурыштат шукы пäшä ӹштӹдеок кодеш.
 
[[Category:Культура истори|М]]
[[Category:Сӹлнӹшая дон литература|М]]
 
[[Category:Wp/mrj]]