|
'''Алексей Михайлович Баронов ''' - — педагог-организатор, политик.ӓндӓлӹкӹштӹ Ӓндӓлӹкӹштӹ.
А. М. Баронов 1882 ин Портныр[[Пӧртныр]] солашты хресӓнь семняэш шачын. Портныр кок классан училищӹм яжон тымень пӹтӓрӹмӹкӹжӹ, 1897 ин Азан учительский семинариш тыменяш кеӓ. Тӹдӹм 1901 ин тымень пӹтӓрӓ дӓ ӹшке шачмы велӹшӹкӹжӹ, Портныр солашкы, кок классан училищӹшкӹ тымдаш толеш. Тӹштӹ сӓмӹрӹк тымдышы революци пӓшӓш пижеш: прокламаци дон листовкывлӓм шӓрӓ, хресаньвлӓ лошты революци агитацим эртӓрӓ. Тидӹ гишӓн тӹдӹм кугижӓн правительство 1906 ин тюрьмӓш шӹнда дӓ вара семняге Вологда губерняш, Великий Устюг халаш, ссылкыш колта. Ссылкышты тӹдӹ нӹл и лиэш. Мӹнгеш портылмыкыжы, школышты тымдымы пӓшӓш нигышкат нӓлделӹт. Седӹндон тӹдӹ вара музыка пӓшӓш пижеш.
1911 ин [[Цикмӓ]] халашты нӹл хор гӹц мырызывлӓм иктӹш ушен, академический хорым поген. Ик иштӹ Наполеон армим шин шӓлӓтӹмлӓн 100 и темӹ дӓ полак интервентвлӓм поктен колтымылан 300 и темӹ лӹмеш А. М. Баронов халашты М. И. Глинкын «Иван Сусанин» оперыжым шӹндӓш йӓмдӹлӓлтеш. Оперын премьерыжы 1913 ин лин. Тӹдӹ тӹ жепӹн мӓмнӓн кымдемыштӹнӓ кого лиӓлтмӓш ылын.
Октябрь революцим А. М. Баронов улы кымылын вӓшлиэш дӓ цилӓ палӹмӓш дон мыштымашыжым кымдемыштӹнӓ халык тымдымашым луктӹмӓшкы пуа. Пӹтӓри тӹдӹм халашты тымдыш комиссареш шагалтеныт, остатка ивлӓн уездӹштӹ халык образовани шотышты инструктор семӹнь пӓшӓм ӹштен. Тенгеок шачмы йӹлмӹ доно учебниквлӓм лыкташ кого шытырым пиштен. 1924 ин С. Г. Эпин доно коктын «Марла букварь. Марла лыдаш, сирӓш тымдымы пӹтӓриш книгӓ» - — м пецӓтлен лыктыныт.
1920 ин 21 июньын Цикмӓ уездӹштӹшӹ школышты тымдышывлӓ 3 съездышкы погыненӹт. Тӹшкӹ цилӓжӹ 117 делегат толын, но нӹнӹ лошты «школьный инспектор, заслуженный пӓшӓзӹ» А. М. Баронов ылде, тӹдӹ тӹ кечӹн колен.
А. М. Бароновын тетявлӓжӓт ӓтяжӹн корным ташекенӹт, шотеш пиштӹмӹ эдемвлӓ ылыныт. Нӹл ӹдӹр логӹц кымытынжы тымдышы линӹт, ик ӹдӹржӹ – — агроном. А сек кого эргӹжӹ - — Владимир – — лӹмлӹ профессор, медицинский наукын докторжы лин.
[[Категори:Мары персоналивлӓ|Б]]
[[Категори:Политиквлӓ|Б]]
| 