Шӓкшӓльӹ
Шӓкшӓльӹвлӓ (латинлӓ Lacertilia) — Squamata (Чешуйчатые) группыш пырышы Европышты, Азиштӹ, Африкышты, Океаништӹ, Австралиштӹ дӓ Америкышты вӓшлиӓлтшӹ йӓнвлӓ. Цилӓжӹ 5907 тӹрлӹ шӓкшӓльӹ улы.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Jes_chot1.jpg/250px-Jes_chot1.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Bartagame_%28fcm%29.jpg/250px-Bartagame_%28fcm%29.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Jackson%27s_Chameleon_2_edit1.jpg/250px-Jackson%27s_Chameleon_2_edit1.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Anguidae.jpg/250px-Anguidae.jpg)
Шӓкшӓльӹвлӓн сек изижӹн (Sphaerodactylus ariasae) кытышты 16–18 мм, сек когожын (Комодо варан Varanus komodoensis) кытышты 3 м, нелӹцӹштӹ 70 кг.
Классификацижӹ
тӧрлӓтӓш└─ Сӱмӓнвлӓ (Squamata) └─ икшӹ клада ├─ Dibamidae – Слӧпӧй шӓкшӓльӹ йишвлӓ └─ Gekkota – Геккон ганьывлӓ └─ кокшы клада ├─ Scincomorpha – Сцинк ганьывлӓ └─ лӹмдӹмӹ ├─ Lacertoidea – Лачокла шӓкшӓльӹ ганьывлӓ └─ Toxicofera – ├─ Iguania – Игуана ганьывлӓ └─ Anguimorpha – Той шӓкшӓльӹ ганьывлӓ ├─ Anguidae – Той шӓкшӓльӹ йишвлӓ └─ Pythonomorpha – ├─ Platynota – ├─ Shinisauria – Шинизавр ганьывлӓ └─ Varanoidea – Варан ганьывлӓ ├─ Mosasauroidea † – Мозазавр йишвлӓ ├─ Helodermatidae – Ядан пӱӓн шӓкшӓльӹ йишвлӓ ├─ Lanthanotidae – Пӹлӹшдӹмӹ варан йишвлӓ └─ Varanidae – Варан йишвлӓ └─ Ophidia / Serpentes – Кӹшкӹвлӓ
- Dibamia – Слӧпӧй шӓкшӓльӹ ганьывлӓ
- Dibamidae – Слӧпӧй шӓкшӓльӹ йишвлӓ
- Gekkota – Геккон ганьывлӓ
- Gekkonidae – Геккон йишвлӓ
- Carphodactylidae – Карфодактилус йишвлӓ
- Diplodactylidae – Диплодактилус йишвлӓ
- Eublepharidae – Эублефарус йишвлӓ
- Phyllodactylidae – Филлодактилус йишвлӓ
- Sphaerodactylidae – Сферодактилус йишвлӓ
- Pygopodidae – Пигопус йишвлӓ
- Scincomorpha – Сцинк ганьывлӓ
- Scincoidea – Лачокла сцинк ганьывлӓ
- Cordylidae – Ӹштӓн пачан шӓкшӓльӹ йишвлӓ
- Gerrhosauridae – Геррозавр йишвлӓ
- Xantusiidae – Йыд шӓкшӓльӹ йишвлӓ
- Scincidae – Сцинк йишвлӓ
- Lacertoidea – Лачокла шӓкшӓльӹ ганьывлӓ
- Lacertidae – Лачокла шӓкшӓльӹ йишвлӓ
- Gymnophthalmidae – Гимнофталмус йишвлӓ
- Teiidae – Тейид йишвлӓ
- Amphisbaenia – Амфисбена ганьывлӓ
- Amphisbaenidae – Амфисбена йишвлӓ
- Bipedidae – Хирот йишвлӓ
- Blanidae – Бланус йишвлӓ
- Cadeidae – Кадеа йишвлӓ
- Rhineuridae – Рнинеура йишвлӓ
- Trogonophidae – Трогонофис йишвлӓ
- Scincoidea – Лачокла сцинк ганьывлӓ
- Iguania – Игуана ганьывлӓ
- Agamidae – Агама йишвлӓ
- Chamaeleonidae – Хамелеон йишвлӓ
- Corytophanidae – Шлемӓн игуана йишвлӓ
- Crotaphytidae – Шӱӓшӓн игуана йишвлӓ
- Dactyloidae – Анолис йишвлӓ
- Hoplocercidae – Гоплоцеркус йишвлӓ
- Iguanidae – Игуана йишвлӓ
- Leiocephalidae – Маскан игуана йишвлӓ
- Leiosauridae – Лейозавр йишвлӓ
- Liolaemidae – Лиолемус йишвлӓ
- Opluridae – Мадагаскар игуана йишвлӓ
- Phrynosomatidae – Фринозома йишвлӓ
- Polychrotidae – Тӹшкӓ анолис йишвлӓ
- Tropiduridae – Тропидурус йишвлӓ
- Anguimorpha – Той шӓкшӓльӹ ганьывлӓ
- Anguioidea (Diploglossa) –
- Anguidae – Той шӓкшӓльӹ йишвлӓ
- Anniellidae – Ялдымы шӓкшӓльӹ йишвлӓ
- Xenosauridae – Ксенозавр йишвлӓ
- Shinisauria (Shinisauroidea) – Шинизавр ганьывлӓ
- Shinisauridae – Шинизавр йишвлӓ
- Varanoidea – Варан ганьывлӓ
- Helodermatidae – Ядан пӱӓн шӓкшӓльӹ йишвлӓ
- Lanthanotidae – Пӹлӹшдӹмӹ варан йишвлӓ
- Varanidae – Варан йишвлӓ
- † Mosasauridae – Мозазавр йишвлӓ
- Anguioidea (Diploglossa) –